Święta Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas, szczególnie dla najmłodszych. Tradycyjna wieczerza wigilijna może jednak nie zawsze trafiać w gusta dzieci, które często mają swoje kulinarne preferencje. Przygotowanie potraw wigilijnych przyjaznych dla małych podniebień to doskonały sposób, by włączyć najmłodszych w świąteczną tradycję i sprawić, że kolacja wigilijna stanie się dla nich radosnym przeżyciem. Poniżej przedstawiamy 12 dziecięcych wersji tradycyjnych dań wigilijnych, które z pewnością przypadną do gustu najmłodszym biesiadnikom, zarówno podczas domowej wigilii, jak i świątecznych spotkań w przedszkolu czy szkole.
12 dziecięcych potraw wigilijnych – wprowadzenie
Wigilia to wyjątkowy wieczór, podczas którego zgodnie z polską tradycją na stole powinno znaleźć się 12 potraw. Dla dzieci klasyczne dania jak śledzie w oleju czy grzybowa mogą być zbyt intensywne w smaku. Dlatego warto przygotować potrawy, które zachowają świąteczny charakter, ale będą dostosowane do dziecięcych preferencji. Poniższe propozycje łączą tradycję z dziecięcą radością jedzenia, a dodatkowo większość z nich można przygotować wspólnie z najmłodszymi, co będzie doskonałą okazją do wprowadzenia ich w magię świątecznych przygotowań i budowania rodzinnych wspomnień.
Składniki na 12 dziecięcych potraw wigilijnych
Poniżej znajdziesz listę składników potrzebnych do przygotowania wszystkich 12 propozycji. Możesz wybrać te dania, które najbardziej odpowiadają upodobaniom Twoich dzieci lub przygotować wszystkie na większe przyjęcie wigilijne w przedszkolu czy szkole. Większość produktów jest łatwo dostępna, a niektóre prawdopodobnie masz już w swojej kuchennej spiżarni.
1. Barszcz czerwony z mini uszkami
- 1 litr gotowego barszczu czerwonego (lub składniki do domowego)
- Ciasto na uszka (250 g mąki, 1 jajko, 125 ml ciepłej wody, szczypta soli)
- Farsz (100 g pieczarek, 1 mała cebula, 1 łyżka masła, sól, pieprz)
2. Zupa pomidorowa z gwiazdkami
- 1 litr bulionu warzywnego
- 500 ml passaty pomidorowej
- 100 ml śmietanki 18%
- 100 g makaronu w kształcie gwiazdek
- Sól, pieprz, świeża bazylia
3. Rybne paluszki domowej roboty
- 500 g fileta z dorsza lub mintaja
- 2 jajka
- 100 g bułki tartej
- 50 g mąki
- Sól, pieprz
- Olej do smażenia
4. Pierożki z kapustą i grzybami
- Ciasto (300 g mąki, 1 jajko, 150 ml ciepłej wody, szczypta soli)
- Farsz (300 g kapusty kiszonej, 100 g pieczarek, 1 cebula, 2 łyżki masła, sól, pieprz)
5. Świąteczne kanapeczki z łososiem
- 1 okrągły chleb tostowy
- 200 g wędzonego łososia
- 100 g serka śmietankowego
- 1 ogórek
- Kilka gałązek koperku
6. Makaron z makiem i bakaliami
- 300 g makaronu kokardki
- 200 g maku (gotowego do użycia)
- 100 g miodu
- 50 g rodzynek
- 50 g posiekanych orzechów
- 50 g kandyzowanej skórki pomarańczowej
- 2 łyżki masła
7. Owocowe kompoty
- 200 g suszonych jabłek
- 200 g suszonych śliwek
- 100 g suszonych moreli
- 2 laski cynamonu
- 3 gwiazdki anyżu
- 3 łyżki miodu
- 2 litry wody
8. Choinkowe kanapki
- 10 kromek chleba tostowego
- 200 g serka śmietankowego
- 1 ogórek
- 1 papryka czerwona
- Kilka rzodkiewek
- Szczypiorek
9. Mini pierniczki
- 300 g mąki
- 100 g masła
- 100 g miodu
- 100 g cukru
- 1 jajko
- 1 łyżeczka sody
- 2 łyżeczki przyprawy do piernika
- Składniki na lukier i kolorowe posypki do dekoracji
10. Krokiety z pieczarkami
- Ciasto naleśnikowe (200 g mąki, 2 jajka, 500 ml mleka, szczypta soli)
- Farsz (400 g pieczarek, 2 cebule, 3 łyżki masła, sól, pieprz)
- 2 jajka do panierki
- 200 g bułki tartej
- Olej do smażenia
11. Sałatka jarzynowa w kształcie choinki
- 4 ziemniaki
- 2 marchewki
- 1 pietruszka
- 100 g groszku konserwowego
- 2 jabłka
- 4 ogórki kiszone
- 4 jajka
- 200 g majonezu
- Sól, pieprz
12. Świąteczne ciasteczka z jabłkami
- 300 g mąki
- 150 g masła
- 100 g cukru
- 1 jajko
- 3 jabłka
- 1 łyżeczka cynamonu
- Szczypta soli
Przygotowanie dziecięcych potraw wigilijnych
Poniżej znajdziesz szczegółowe instrukcje przygotowania każdej z 12 potraw wigilijnych przyjaznych dla dzieci. Większość z nich można przygotować dzień wcześniej, co znacznie ułatwi organizację świątecznego dnia. Zaangażowanie dzieci w przygotowania nie tylko sprawi im radość, ale również zachęci do spróbowania potraw, które sami pomogli stworzyć.
1. Barszcz czerwony z mini uszkami
Tradycyjny barszcz w wersji dla dzieci powinien być łagodniejszy w smaku i podany z małymi uszkami, które łatwiej zjeść małymi rączkami.
- Przygotuj ciasto na uszka, mieszając mąkę, jajko, wodę i sól.
- Zagnieć ciasto do uzyskania jednolitej konsystencji i odstaw na 30 minut przykryte ściereczką.
- W międzyczasie przygotuj farsz: podsmaż posiekaną cebulę na maśle do zeszklenia, dodaj drobno posiekane pieczarki, smaż do odparowania wody. Dopraw solą i pieprzem, odstaw do ostygnięcia.
- Rozwałkuj ciasto cienko (około 2 mm), wytnij kółka szklanką o średnicy 5 cm, nałóż małą łyżeczkę farszu i zlep w kształt uszek.
- Gotuj uszka w osolonej wodzie przez 2-3 minuty od wypłynięcia na powierzchnię.
- Podgrzej barszcz, dopraw do smaku (dla dzieci można dodać łyżkę śmietany, by złagodzić smak i uzyskać bardziej kremową konsystencję).
- Podawaj barszcz z kilkoma mini uszkami w każdej porcji, w kolorowych miseczkach.
Wskazówka: Dla najmłodszych dzieci możesz zmiksować barszcz na gładki krem i podać z mini uszkami na osobnym talerzyku. Możesz też ozdobić zupę kleksem śmietany w kształcie gwiazdki.
2. Zupa pomidorowa z gwiazdkami
Świąteczna wersja ulubionej zupy wielu dzieci – pomidorowa z makaronem w kształcie gwiazdek to doskonała alternatywa dla tradycyjnej zupy grzybowej, której intensywny smak może nie przypaść do gustu najmłodszym.
- W garnku podgrzej bulion warzywny do wrzenia.
- Dodaj passatę pomidorową, zmniejsz ogień i gotuj na małym ogniu przez 10 minut, mieszając od czasu do czasu.
- W osobnym garnku ugotuj makaron gwiazdki al dente według instrukcji na opakowaniu (zazwyczaj 4-5 minut).
- Zdejmij zupę z ognia, dodaj śmietankę, dokładnie wymieszaj i dopraw solą, pieprzem oraz świeżo posiekaną bazylią.
- Odcedzony makaron dodaj do talerzy i zalej gorącą, kremową zupą pomidorową.
- Udekoruj świeżym listkiem bazylii lub małą kleksem śmietanki.
Wskazówka: Zamiast passaty możesz użyć świeżych pomidorów – 6-8 dojrzałych pomidorów obierz ze skórki (po uprzednim sparzeniu), pokrój i gotuj w bulionie, a następnie zmiksuj na gładki krem. Taka zupa będzie miała jeszcze bogatszy smak.
3. Rybne paluszki domowej roboty
Domowe paluszki rybne to zdrowsza wersja ulubionej potrawy wielu dzieci, która świetnie wpisuje się w wigilijną tradycję serwowania ryby. Są delikatne w smaku i znacznie zdrowsze od gotowych, mrożonych odpowiedników.
- Rybę dokładnie umyj, osusz papierowym ręcznikiem i pokrój w podłużne kawałki o grubości około 1 cm i długości 7-8 cm.
- Przygotuj 3 miseczki: pierwszą z mąką wymieszaną z odrobiną soli i pieprzu, drugą z roztrzepanymi jajkami, trzecią z bułką tartą.
- Każdy kawałek ryby obtocz kolejno w mące (strzepując nadmiar), następnie w jajku i na końcu dokładnie w bułce tartej.
- Rozgrzej olej na patelni (powinien mieć około 1 cm głębokości) i smaż paluszki po 2-3 minuty z każdej strony, aż będą złociste i chrupiące.
- Odsącz na papierowym ręczniku, by pozbyć się nadmiaru tłuszczu.
- Podawaj ciepłe z dipem jogurtowym z dodatkiem ziół lub łagodnym sosem tatarskim.
Wskazówka: Możesz dodać do bułki tartej trochę startego parmezanu i suszonych ziół (np. tymianek, oregano), co nada paluszkom wyjątkowy smak. Jeśli masz piekarnik z funkcją termoobiegu, możesz upiec paluszki zamiast smażyć – będą zdrowsze i równie chrupiące.
4. Pierożki z kapustą i grzybami
Klasyczne pierogi w wersji mini, idealnej dla małych rączek i buziek. Te małe kąski zachowują tradycyjny smak wigilijnego dania, ale są łatwiejsze do jedzenia dla dzieci.
- Przygotuj ciasto, mieszając mąkę, jajko, wodę i sól. Zagnieć do uzyskania elastycznej konsystencji i odstaw przykryte ściereczką na 30 minut.
- Kapustę kiszoną dokładnie odciśnij i drobno posiekaj, pieczarki i cebulę również bardzo drobno pokrój.
- Na patelni rozgrzej masło, zeszklij cebulę, dodaj pieczarki i smaż do odparowania wody i zrumienienia.
- Dodaj kapustę, smaż całość około 15 minut na średnim ogniu, mieszając. Dopraw solą i pieprzem do smaku, a na koniec odstaw do ostygnięcia.
- Rozwałkuj ciasto na cienki placek (około 2 mm), wytnij kółka szklanką o średnicy około 5 cm.
- Na każde kółko nałóż małą łyżeczkę farszu i dokładnie zlep brzegi, formując małe pierożki w kształcie półksiężyca.
- Gotuj w dużym garnku z osoloną wodą przez 2-3 minuty od momentu wypłynięcia na powierzchnię.
- Podawaj polane roztopionym masłem z dodatkiem zrumienionej bułki tartej lub posiekanej natki pietruszki.
Wskazówka: Jeśli dzieci nie przepadają za kapustą kiszoną, możesz przygotować farsz z kapusty słodkiej duszonej z pieczarkami lub zastąpić go farszem ziemniaczano-serowym. Możesz też użyć gotowych krążków do pierogów, co znacznie przyspieszy przygotowanie.
5. Świąteczne kanapeczki z łososiem
Eleganckie mini kanapeczki z łososiem to doskonała przekąska, która wprowadzi dzieci w świat bardziej wyrafinowanych smaków. Ich atrakcyjny wygląd zachęci najmłodszych do spróbowania.
- Z chleba tostowego wytnij foremkami świąteczne kształty (gwiazdki, choinki, bałwanki).
- Posmaruj każdy kawałek chleba cienką warstwą serka śmietankowego.
- Na wierzchu ułóż cienki plasterek wędzonego łososia, przycinając go do kształtu kanapki.
- Udekoruj cienkimi paskami ogórka, które mogą imitować świąteczne wstążki, i małymi listkami koperku jako elementy świąteczne.
- Ułóż na dużym talerzu, tworząc świąteczną kompozycję, która przyciągnie wzrok dzieci.
Wskazówka: Dla dzieci, które nie lubią łososia, możesz przygotować podobne kanapeczki z szynką lub serem żółtym. Możesz też stworzyć „stację kanapkową”, gdzie dzieci same będą mogły komponować swoje świąteczne kanapki z różnych składników.
6. Makaron z makiem i bakaliami
Tradycyjny mak z bakaliami w wersji z makaronem zamiast klusek jest łatwiejszy do jedzenia dla dzieci i równie pyszny. To słodkie danie, które nawiązuje do wigilijnej tradycji, ale w formie bardziej przystępnej dla najmłodszych.
- Ugotuj makaron al dente według instrukcji na opakowaniu (zwykle 8-10 minut), następnie odcedź i przepłucz zimną wodą.
- W dużej misce wymieszaj mak z płynnym miodem, wcześniej namoczonymi i osuszonymi rodzynkami, drobno posiekanymi orzechami i kandyzowaną skórką pomarańczową.
- Dodaj gorący, odcedzony makaron i masło pokrojone w małe kostki.
- Dokładnie, ale delikatnie wymieszaj, aby składniki równomiernie się rozłożyły i masło całkowicie się rozpuściło, otulając każdy kawałek makaronu.
- Podawaj na ciepło lub na zimno, posypane odrobiną cynamonu lub cukru pudru dla dodatkowego efektu „śnieżnego”.
Wskazówka: Zamiast tradycyjnego maku możesz użyć gotowej masy makowej, co znacznie skróci czas przygotowania. Możesz też eksperymentować z różnymi rodzajami makaronu – świetnie sprawdzą się również świderki czy rurki.
7. Owocowe kompoty
Świąteczny kompot z suszonych owoców może być podany w wersji ciepłej lub zimnej, w zależności od preferencji dzieci. To napój pełen witamin, który doskonale uzupełni świąteczne menu.
- Owoce suszone dokładnie opłucz pod bieżącą wodą, a następnie przełóż do miski i zalej ciepłą wodą na 15 minut.
- Odcedź owoce i włóż do dużego garnka, zalej 2 litrami świeżej wody.
- Dodaj cynamon, anyż i miód, delikatnie wymieszaj.
- Doprowadź do wrzenia, a następnie zmniejsz ogień i gotuj na małym ogniu przez około 30 minut, aż owoce zmiękną i kompot nabierze głębokiego aromatu.
- Ostudź i podawaj w świątecznych kubeczkach lub szklankach, z kawałkami owoców lub bez, w zależności od preferencji dzieci.
Wskazówka: Możesz dodać do kompotu plasterki świeżego jabłka i pomarańczy, co nada mu świeżości i wzbogaci smak. Dla bardziej świątecznego charakteru, możesz udekorować szklanki plasterkiem pomarańczy i laseczką cynamonu.
8. Choinkowe kanapki
Zabawne kanapki w kształcie choinek to nie tylko pyszna przekąska, ale także element świątecznej dekoracji stołu. Dzieci będą zachwycone ich wyglądem i smakiem!
- Z chleba tostowego wytnij kształty choinek (możesz użyć foremki do ciastek lub wyciąć ręcznie według szablonu).
- Posmaruj każdą choinkę cienką warstwą serka śmietankowego, który posłuży jako „klej” dla dekoracji.
- Udekoruj warzywami: plasterki ogórka jako bombki, cienkie paski czerwonej papryki jako girlandy, posiekany szczypiorek jako igły choinki.
- Na czubku każdej choinki umieść gwiazdkę wyciętą z żółtej papryki lub rzodkiewki.
- Ułóż choinki na dużym talerzu, tworząc świąteczny las. Możesz dodać „śnieg” z tartego białego sera lub jogurtu greckiego.
Wskazówka: Zachęć dzieci do pomocy przy dekorowaniu kanapek – to świetna zabawa i okazja do rozwijania kreatywności. Możesz przygotować różne warzywa pokrojone w ciekawe kształty i pozwolić dzieciom stworzyć własne kompozycje.
9. Mini pierniczki
Małe, miękkie pierniczki to klasyk świąteczny, który dzieci uwielbiają zarówno przygotowywać, jak i jeść. Te aromatyczne ciasteczka wypełnią dom świątecznym zapachem i sprawią radość najmłodszym.
- W rondelku na małym ogniu rozpuść masło z miodem i cukrem, mieszając do połączenia składników. Odstaw do przestudzenia.
- W dużej misce wymieszaj mąkę z sodą i przyprawą do piernika.
- Do przestudzonej masy z rondelka dodaj jajko, dokładnie wymieszaj.
- Połącz składniki suche z mokrymi, zagnieć jednolite, elastyczne ciasto.
- Zawiń ciasto w folię spożywczą i schłodź w lodówce przez minimum 30 minut (możesz przygotować je dzień wcześniej).
- Rozwałkuj ciasto na grubość około 0,5 cm i wytnij małe kształty foremkami (gwiazdki, choinki, serduszka).
- Piecz w nagrzanym piekarniku w temperaturze 180°C przez 8-10 minut, aż będą lekko zrumienione na brzegach.
- Po całkowitym ostudzeniu udekoruj kolorowym lukrem i posypkami.
Wskazówka: Przygotuj lukier w kilku kolorach i pozwól dzieciom samodzielnie ozdobić pierniczki – to świetna wigilijna aktywność. Możesz też nawlec gotowe pierniczki na wstążeczkę i zawiesić na choince jako jadalne ozdoby.
10. Krokiety z pieczarkami
Krokiety to świetna alternatywa dla tradycyjnych uszek z grzybami – łatwiejsze do jedzenia i równie smaczne. Ich chrupiąca panierka i delikatny farsz zachwycą nawet wybredne dziecięce podniebienia.
- Przygotuj ciasto naleśnikowe, mieszając mąkę, jajka, mleko i sól na gładką masę. Odstaw na 15 minut.
- Na rozgrzanej, nieprzywierającej patelni usmaż cienkie naleśniki (około 8-10 sztuk).
- Przygotuj farsz: podsmaż posiekaną cebulę na maśle do zeszklenia, dodaj drobno posiekane pieczarki, smaż do odparowania wody i zrumienienia. Dopraw solą i pieprzem, odstaw do ostygnięcia.
- Na każdy naleśnik nałóż równomiernie łyżkę farszu, zwiń w rulonik, a następnie złóż boki do środka, formując szczelną kieszonkę.
- Obtocz każdy krokiet najpierw w roztrzepanych jajkach, a następnie dokładnie w bułce tartej.
- Smaż na rozgrzanym oleju z obu stron na złoty kolor, obracając delikatnie, by nie uszkodzić krokietów.
- Odsącz na papierowym ręczniku, by pozbyć się nadmiaru tłuszczu.
Wskazówka: Możesz przygotować krokiety dzień wcześniej i przed podaniem tylko podgrzać je w piekarniku w temperaturze 180°C przez 10 minut. Dla dzieci, które nie przepadają za grzybami, możesz przygotować wersję z serem i ziemniakami lub z mięsem.
11. Sałatka jarzynowa w kształcie choinki
Klasyczna sałatka jarzynowa podana w formie świątecznej choinki zachwyci dzieci swoim wyglądem i smakiem. To kolorowe danie, które łączy tradycję z zabawą.
- Ugotuj ziemniaki, marchewki, pietruszkę i jajka (warzywa w mundurkach, jajka na twardo).
- Po ostudzeniu obierz wszystkie składniki oraz ogórki kiszone i jabłka, a następnie pokrój w równą, drobną kostkę.
- Dodaj odcedzony groszek konserwowy.
- Wymieszaj wszystkie składniki z majonezem, dopraw solą i pieprzem do smaku.
- Na dużym, płaskim talerzu uformuj z sałatki kształt choinki, wygładzając powierzchnię łyżką.
- Udekoruj „bombkami” z kolorowych warzyw: plasterki marchewki, groszek, kawałki papryki.
- Na czubku umieść „gwiazdę” wyciętą z żółtego sera lub papryki.